Magazyny z nadtlenkami organicznymi
Zasady magazynowania nadtlenków zostały szczegółowo opisane w rozporządzeniu Ministra Przemysłu i Handlu. Przepisy te zostały wprowadzone w 1995 r. i przy dzisiejszej wiedzy eksperckiej wydają się być archaiczne. Założenia do rozporządzenia oparte były na przepisach, dotyczących obrotu cywilnymi materiałami wybuchowymi. W tamtym czasie stwierdzono, że nadtlenki organiczne klasyfikowane są w identyczny sposób jak materiały wybuchowe w myśl przepisów ADR. W przeciągu tych 22 lat umowa ADR kilkakrotnie zmieniała się, wprowadzając nowe postanowienia, do obowiązku prawnego weszło w życie rozporządzenie CLP, uaktualnieniom ulegały także przepisy dotyczące obrotu cywilnymi materiałami wybuchowymi.
Tymczasem rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z 1995 r. jest nadal obowiązujące, a żadna z prób nowelizacji przepisów nie została podjęta. Wśród producentów i dystrybutorów nadtlenków organicznych coraz częściej można zauważyć tendencję do posiłkowania się normami US NFPA 430 oraz US NFPA 432, które obowiązują w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Podział nadtlenków w przywołanych normach nie uwzględnia ich siedmiu typów (według umowy ADR), brak jest zapisów dotyczących nadtlenków typów A i G, dodatkowo słowo „typ” zostało zastąpione słowem „klasa”.
Obecnie wydaje się być zasadna weryfikacja obowiązujących przepisów rozporządzenia w oparciu o stosowane praktyki i wiedzę ekspercką, a następnie ich nowelizacja. W zależności od grupy nadtlenków firma Ikapol jest w stanie wyprodukować i dostarczyć do klienta kontenery dopasowane do konkretnej grupy. Kontenery są wyposażane w urządzenia regulujące temperaturę oraz wentylację – mogą być w wykonaniu EX lub w zwykłym – dobierane są do konkretnego typu nadtlenku. Inteligentny system wentylacji nie dopuszcza do powstania atmosfery wybuchowej, a system powiadamiania o wadliwej pracy urządzenia pozwala zapobiec groźnym skutkom wycieków i powiadamia użytkowników o zaistniałej wadliwej pracy (zanik napięcia, wentylacji, podwyższona temperatura itp.)
Dodatkowym elementem podnoszącym w znaczącym stopniu bezpieczeństwo jest wyposażenie kontenerów magazynowych w awaryjne zasilanie uruchamiane automatycznie podczas zaniku napięcia. O tej sytuacji również jest powiadamiany użytkownik.
Nadtlenki organiczne należą do szczególnie reaktywnych chemicznie związków: są termicznie niestabilne i mogą ulegać egzotermicznemu samoprzyspieszającemu się rozkładowi, mogą rozkładać się wybuchowo, są łatwopalne, są wrażliwe na wstrząs i tarcie, reagują niebezpiecznie w kontakcie z innymi substancjami. Dlatego też w szczególności zostały wzięte pod lupę przepisów.
Typizacja nadtlenków organicznych:
Tutaj z pomocą przychodzi Rozporządzenie CLP, w którym opisano klasyfikacje nadtlenków organicznych. I tak oto zarówno CLP, jak i ADR wskazują na siedem typów nadtlenków organicznych.
Obecnie podzielone sa wg typów:
• typ A – nadtlenek organiczny, który może ulec detonacji bądź szybkiej deflagracji, gdy jest zapakowany;
• typ B – nadtlenek organiczny, który posiada właściwości wybuchowe, lecz gdy jest zapakowany, nie ulega detonacji ani szybkiej deflagracji, może jednak ulec wybuchowi termicznemu w tym opakowaniu;
• typ C – nadtlenek organiczny, który posiada właściwości wybuchowe i który, gdy jest zapakowany nie ulega detonacji ani szybkiej deflagracji, nie ulega też wybuchowi termicznemu;
• typ D – nadtlenek organiczny, który w badaniu laboratoryjnym ulega częściowej detonacji, lecz nie ulega szybkiej deflagracji i nie wykazuje żadnych gwałtownych skutków podczas ogrzewania pod zamknięciem, lub nie ulega detonacji w ogóle, lecz ulega powolnej deflagracji, ale nie wykazuje żadnych gwałtownych skutków ogrzewania pod zamknięciem, lub nie ulega detonacji ani deflagracji w ogóle, lecz wykazuje średni skutek podczas ogrzewania pod zamknięciem;
• typ E – nadtlenek organiczny, który w badaniu laboratoryjnym nie ulega detonacji ani deflagracji w ogóle i wykazuje niski skutek lub jego brak podczas ogrzewania pod zamknięciem;
• typ F – nadtlenek organiczny, który w badaniu laboratoryjnym nie ulega detonacji w stanie kawitacji ani deflagracji w ogóle lub wykazuje tylko niski skutek lub jego brak podczas ogrzewania pod zamknięciem, jak również niską siłę wybuchu lub jej brak a także nadtlenek organiczny, który nie jest stabilny termicznie lub do jego odczulania stosuje się rozcieńczalnik o temperaturze wrzenia niższej niż 150 °C;
• typ G – nadtlenek organiczny, który w badaniu laboratoryjnym nie ulega detonacji w stanie kawitacji ani deflagracji w ogóle i wykazuje brak skutku podczas ogrzewania pod zamknięciem, jak również brak siły wybuchu, pod warunkiem że jest stabilny
• termicznie i jego temperatura samoprzyspieszającego się rozkładu (TSR) wynosi co najmniej 60 °C dla opakowania 50 kg, a do odczulenia mieszanin ciekłych stosuje się rozcieńczalnik o temperaturze wrzenia nie niższej niż 150 °C.
Rozporządzenie CLP, jak i umowa ADR zalecają, aby kontroli temperatury poddać nadtlenki organiczne:
• typów B i C, posiadające TSR ≤ 50 °C,
• typu D, które wykazują średni skutek podczas ogrzewania pod zamknięciem i posiadają TSR ≤ 50 °C,
• typu D, które wykazują niski skutek podczas ogrzewania pod zamknięciem i posiadają TSR ≤ 45 °C,
• typów E i F, posiadające TSR ≤ 45 °C.
źródło: kierunekchemia.pl
